Trong bối cảnh xu hướng giao thông xanh đang lan rộng toàn cầu, chính sách ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) cho các dòng xe thân thiện môi trường là điều tất yếu. Tuy nhiên, Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Thuế TTĐB mới đây lại đang gây nhiều tranh luận vì thiếu tiêu chí rõ ràng trong việc xác định thế nào là “xe xanh”.
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp và hiệp hội ngành đã kiến nghị Bộ Tài chính cần làm rõ khái niệm và tiêu chuẩn kỹ thuật để đảm bảo chính sách có thể triển khai minh bạch, nhất quán ngay khi luật có hiệu lực vào năm 2026.
1. Xe hybrid, xe năng lượng sinh học cần định nghĩa rõ ràng
Theo Dự thảo, “xe ô tô chạy bằng xăng kết hợp năng lượng điện” là xe có tỷ lệ sử dụng xăng không quá 70% tổng năng lượng tiêu thụ. Tuy nhiên, giới chuyên môn cho rằng quy định này còn quá chung chung, có thể khiến các loại xe hybrid bị áp dụng không thống nhất.
Liên đoàn Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị nên tham chiếu theo Thông tư 53/2024/TT-BGTVT để đồng bộ giữa các văn bản. Trong đó, cần làm rõ các nhóm xe hybrid gồm:
- MHEV (mild hybrid): Hỗ trợ điện nhẹ, không chạy hoàn toàn bằng điện.
- FHEV / SHEV (full hybrid): Có thể chạy thuần điện trong một số điều kiện.
- PHEV (plug-in hybrid): Có khả năng sạc điện từ nguồn ngoài.
Với xe dùng nhiên liệu sinh học, quy định tỷ lệ xăng ≤ 70% cũng cần hướng dẫn chi tiết cách xác minh và kiểm định, vì hiện chưa có tiêu chuẩn cụ thể cho loại nhiên liệu này tại Việt Nam.
2. Thiếu dữ liệu tiêu thụ nhiên liệu để làm căn cứ so sánh
Dự thảo giao Bộ Xây dựng công bố mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình của xe chạy xăng để làm cơ sở tính ưu đãi cho xe xanh. Tuy nhiên, việc thu thập và xác định con số chuẩn này đòi hỏi thời gian và cơ sở dữ liệu lớn, trong khi Luật sẽ áp dụng từ 01/01/2026 – tức chỉ còn hơn một năm chuẩn bị.
VCCI đề nghị các bộ, ngành liên quan phải xây dựng dữ liệu từ sớm, công khai và cập nhật định kỳ, tránh tình trạng ban hành luật nhưng thiếu cơ sở thực thi, gây khó cho doanh nghiệp và cơ quan thuế.
3. Cách tính và áp dụng mức thuế ưu đãi cần minh bạch
Hiện dự thảo quy định xe hybrid hoặc xe sinh học đạt chuẩn sẽ được áp dụng mức thuế TTĐB bằng 70% so với xe xăng cùng loại. Tuy nhiên, chưa có hướng dẫn cụ thể về:
- Cách chứng minh tỷ lệ nhiên liệu sạch;
- Loại hồ sơ, chứng từ mà nhà sản xuất/nhập khẩu cần cung cấp;
- Việc kiểm tra, giám sát sau khi xe ra thị trường.
Các chuyên gia cho rằng, nếu không quy định rõ, sẽ rất dễ phát sinh “kẽ hở” khiến một số doanh nghiệp lợi dụng danh nghĩa xe xanh để hưởng ưu đãi thuế sai đối tượng.
4. Cơ hội thúc đẩy ngành ô tô nếu chính sách được hoàn thiện
Một khung thuế minh bạch, rõ ràng không chỉ khuyến khích các hãng xe đầu tư công nghệ hybrid, PHEV hay nhiên liệu sạch, mà còn tác động tích cực đến người tiêu dùng. Khi chi phí sở hữu xe giảm, thị trường xe xanh tại Việt Nam có thể bùng nổ mạnh mẽ trong giai đoạn 2026–2030.
Nhiều quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Malaysia… đã có chính sách thuế ưu đãi từ 50–80% cho xe điện và hybrid. Việt Nam nếu muốn theo kịp xu hướng toàn cầu, cần hành động nhanh và dứt khoát hơn.
5. Kiến nghị chính sách từ cộng đồng doanh nghiệp
Các hiệp hội và chuyên gia đã đưa ra 5 đề xuất cụ thể:
- Thống nhất định nghĩa xe xanh theo chuẩn của Bộ GTVT.
- Xây dựng dữ liệu nhiên liệu trung bình ngay trong năm 2025.
- Hướng dẫn rõ ràng hồ sơ, chứng từ để doanh nghiệp dễ thực hiện.
- Rà soát kỹ các mức ưu đãi thuế nhằm áp dụng đúng đối tượng.
- Theo dõi và đánh giá định kỳ hiệu quả chính sách sau khi áp dụng.
Nếu thực hiện đồng bộ, Việt Nam không chỉ đạt mục tiêu giảm phát thải mà còn thu hút được các nhà đầu tư sản xuất xe điện và linh kiện ô tô xanh.
6. Công nghệ – yếu tố hỗ trợ đắc lực cho giao thông xanh
Song song với chính sách thuế, ứng dụng công nghệ trên xe cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải và nâng cao an toàn giao thông.
Các dòng màn hình ô tô Zestech hiện nay đã tích hợp nhiều tính năng AI ADAS như:
- Cảnh báo va chạm & lệch làn;
- Nhận diện biển báo giao thông;
- Ghi hình toàn cảnh 360 độ;
- Điều khiển giọng nói thông minh Kiki AI.
Những công nghệ này không chỉ giúp lái xe an toàn, tiết kiệm nhiên liệu hơn mà còn hướng đến mục tiêu xe xanh – lái xe thông minh.
👉 Xem thêm các sản phẩm tại Zestech.vn
7. Một số thiết bị hỗ trợ lái xe hiện đại nên trang bị
- Màn hình Android ô tô Zestech – tích hợp camera 360, điều khiển giọng nói.
- Android Box Zestech – biến màn hình zin thành màn hình thông minh.
- Đèn bi LED ô tô Zestech – tiết kiệm điện, tăng sáng, bền bỉ.
- Cốp điện ZCop thông minh – mở cốp tự động bằng cảm biến đá chân.
Kết luận
Việc làm rõ tiêu chí thuế TTĐB cho xe xanh không chỉ là vấn đề thuế khóa, mà còn là bước đi chiến lược giúp Việt Nam thúc đẩy chuyển đổi xanh trong ngành ô tô. Chính sách minh bạch, thực tiễn sẽ tạo ra lợi thế lớn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Hãy cập nhật thêm các tin tức về công nghệ ô tô, màn hình thông minh và xu hướng xe xanh tại Zestech.vn – thương hiệu hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực thiết bị hỗ trợ lái xe hiện đại.
0 Nhận xét